Gỗ Xá xị thuộc phân khúc cao cấp và được nhiều người chơi gỗ quý lâu năm chú ý. Gỗ Xá xị được chế biến thành đồ nội thất chạm khắc tinh xảo hay đồ thủ công mỹ nghệ độc đáo.
Gỗ Xá Xị là gì?
Cây Xá Xị (còn gọi là Gù Hương, Rè Hương, Cố châu, Cảnh châu) thuộc họ long não, tên khoa học là Cinnamomum parthenoxylon Meisn. Cây thường phân bố và mọc ở các vùng rừng nhiệt đới như Việt Nam, Indonesia, Trung Quốc, Ấn Độ,… Ở Việt Nam, được trồng nhiều ở Tây Nguyên, Bình Thuận, Quảng Ngãi và một số vùng. ở Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ.

Cây Xá Xị khi trưởng thành có chiều cao từ 20-25m, thân cây có đường kính từ 50-60cm. Thân tròn và thẳng, vỏ màu nâu xám, hoa lưỡng tính, lá hình bầu dục mọc so le. Bạc hà có mùi thơm đặc biệt vì dễ chứa 1-2% tinh dầu.
Gỗ Xá Xị là loại gỗ rất quý hiếm thuộc nhóm II trong bảng phân loại các nhóm gỗ tại Việt Nam. Thớ gỗ mịn, vân gỗ đẹp, chuyên làm tượng hoặc đồ mỹ nghệ, trang trí nội thất cao cấp. Xá Lợi Phất được ví như báu vật trong rừng.
Phân loại gỗ Xá Xị
Việc phân loại chủ yếu dựa vào màu sắc của gỗ xá xị. Về đặc tính thì hầu như các loại đều có đặc tính và mùi hương giống nhau. Xá xị được phân làm 4 loại như sau:
Xá Xị Đỏ
Cây xá xị đỏ khi mới khai thác cũng có màu đỏ tươi đặc biệt hơn so với các loại gỗ còn lại. Loại gỗ này còn được dùng để làm đồ nội thất liên quan đến phong thủy. Vì vậy, giá trị của gỗ càng được nâng cao hơn.

Xá Xị Trắng
Màu gỗ Xá Xị Trắng từ màu vàng nhạt đến trắng. Mùi hương của gỗ hơn hẳn Xá Xị Đỏ và vàng nên được yêu thích hơn.

Gỗ Xá Xị Vàng
Gỗ có màu vàng nâu hoặc vàng sáng. Hương thơm tự nhiên của gỗ tương tự gỗ Xá Xị đỏ, được sử dụng để chế tạo đồ nội thất cao cấp.

Gỗ Xá Xị Xanh
Chất gỗ của Xá Xị xanh có mùa xanh nhạt như tàn tro. Xá Xị vân xanh hiếm gặp hơn. Khả năng chịu nước tốt nên khi cần chế tác cần phải ngâm dưới nước một thời gian khá lâu.
So sánh gỗ Xá Xị với các loại gỗ khác
Loại gỗ | Gỗ Xá Xị | Gỗ Hương | Gỗ Ngọc Am |
Nhóm gỗ | Nhóm II | Nhóm I | Nhóm I |
Màu sắc | Gồm 4 màu chủ đạo: đỏ, vàng, trắng, xanh
Thớ gỗ đều, đẹp, mịn có màu vàng nhạt, xám, xanh |
Gỗ có mùi nhẹ, màu đỏ rực, đỏ thẫm, thớ gỗ mịn và đặc
Vân gỗ đẹp, họa tiết vân độc đáo, ưa nhìn |
Màu nâu đỏ, màu vàng.
Vân gỗ đẹp, vân gỗ lên tuyết cực độc đáo |
Độ bền | Khả năng chịu nước tốt, dễ thích nghi với nhiều điều kiện môi trường khác nhau | Gỗ cứng chắc, chống cong vênh mối mọt hiệu quả, thân thiện với sức khỏe con người | Độ cứng cao, khả năng chống mối mọt tốt. Khả năng chịu lực vượt trội, bền bỉ theo thời gian |
Giá thành | 32 – 38 triệu/m3 | 50 – 60 triệu/m3 tùy loại hương | Theo loại gỗ |
Ưu – Nhược điểm của gỗ Xá Xị
Ưu điểm:
- Khả năng chịu nước của gỗ xá xị tốt. Gỗ ngâm nước lâu ngày sẽ chuyển sang màu nâu xám nhưng không ảnh hưởng đến chất lượng của gỗ.
- Gỗ xá xị có khả năng thích nghi với nhiều môi trường và kiểu thời tiết khác nhau, hạn chế tối đa hiện tượng nứt nẻ khi gia công.
- Khả năng chống côn trùng hiệu quả, hiếm khi bị mối mọt tấn công khi tâm và dát gỗ chứa tinh dầu.
- Mùi hương dễ chịu từ tinh dầu gỗ mang đến sự dễ chịu, thư giãn giảm căng thẳng.
- Vân gỗ đẹp, thớ gỗ mịn, màu sắc đa dạng, đẹp mắt được yêu thích sử dụng làm đồ thủ công mỹ nghệ.
Nhược điểm:
- Gỗ Xá Xị thường bị khai thác chưa hợp lý nên số lượng rất ít. Chính vì vậy giá thành của loại gỗ này rất cao, sản lượng ít và khó sở hữu.

Cách nhận biết gỗ Xá Xị
Gỗ Xá Xị có giá trị rất cao và khan hiếm, nên những đối tượng xấu hay làm giả để thu lợi bất chính. Vì thế cần nhận biết gỗ Xá Xị qua 2 đặc điểm chính sau:
- Màu sắc, chất gỗ: Thường có màu đỏ nhạt, xanh nhạt như tro hoặc vàng nhạt. Vân gỗ đẹp, thớ gỗ mịn. Gỗ xá xị thật rất mềm, có thể dùng ngón tay ấn nhẹ vào để nhận biết gỗ thật hay giả.
- Mùi hương: Gỗ có mùi hương đặc trưng. Sau một thời gian dài, mùi gỗ đã phai, bạn có thể dùng giấy nhám hoặc dao, cạo nhẹ lên gỗ để ngửi trực tiếp. Gỗ thật có mùi thơm tự nhiên dễ chịu.
Gỗ Xá Xị giá bao nhiêu?
Do đặc tính quý hiếm nên gỗ Xá Xị thuộc phân khúc cao cấp và kén người mua. Chính vì vậy giá gỗ xá xị không hề rẻ. Có tiền chưa chắc đã mua được đồ mỹ nghệ làm từ gỗ Xá Xị chất lượng. Gỗ Xá Xị ngày càng khan hiếm do sự quản lý chặt chẽ của nhà nước.
Trên thị trường hiện nay, rất khó để mua được xá xị chưa hoàn thiện. Giá của sản phẩm thủ công mỹ nghệ phụ thuộc vào chất lượng gỗ, màu sắc, hương thơm và tuổi của cây gỗ. Có sản phẩm giá từ vài chục đến vài trăm triệu đồng. Vì vậy hãy tìm đến những đơn vị kinh doanh uy tín để mua được sản phẩm chính hãng giá tốt.

Ứng dụng của gỗ Xá Xị
Ứng dụng Xá Xị trong Y Học
Gỗ xá xị không chỉ dùng để làm gỗ sản xuất đồ nội thất mà còn được dùng để chiết xuất tinh dầu. Cây xá xị sở hữu tinh dầu và các hoạt chất từ vỏ đến thân để làm thuốc tốt cho sức khỏe.
Thân và rễ có tác dụng tăng cường hệ tiêu hóa, trị cảm cúm, cải thiện hệ xương khớp. Lá dùng ngoài trị vết thương, quả dùng làm dịu chỗ đau.
Đặc biệt, tinh dầu trong cây là vị thuốc quý có tác dụng đặc biệt trong việc chữa bệnh hen suyễn, đau bụng hay chữa vết thương do côn trùng cắn. Cách dùng khi bị côn trùng cắn là nhỏ vài giọt rồi xoa lên vết cắn.
Ứng dụng gỗ Xá Xị trong nội thất, mỹ nghệ
Những đồ nội thất cao cấp từ gỗ Xà Cừ như: Giường, bàn ghế, kệ tivi, cửa… thường được chạm khắc công phu và rất đắt tiền. Bề ngoài sáng bóng tự nhiên, mang tính thẩm mỹ cao mang đến không gian đẳng cấp, sang trọng.




Bảo quản gỗ Xá Xị như thế nào?
Các sản phẩm làm từ xá xị được yêu thích vì mùi hương đậm và lâu. Tuy nhiên, sau một thời gian dài sử dụng, mùi hương sẽ giảm đi do tinh dầu tiết ra bám vào các thớ gỗ. Để giữ mùi thơm của gỗ, bạn có thể sử dụng 2 cách sau:
Cách 1: Chà mặt sau, mặt sau hoặc đế sản phẩm bằng giấy nhám chuyên dụng cho đồ thủ công mỹ nghệ. Thao tác này nhằm bóc tách lớp tinh dầu khô bên ngoài, giúp tinh dầu bên trong gỗ thấm ra ngoài. Chà kỹ những chỗ có vân gỗ sẽ có hiệu quả tốt hơn.
Cách 2: Làm sáng đồ gỗ Sa Xá bằng vải nhúng nước ấm. Cách này cũng có tác dụng tương tự như cách 1. Bạn không nên dùng nước lạnh vì hiệu quả sẽ không cao. Không dùng nước nóng sẽ làm gỗ ẩm ướt, dễ hư hỏng.
Qua bài viết trên chắc hẳn mọi người đã có thêm thông tin về cây gỗ xá xị. Giúp mọi người nhận biết công dụng của loại gỗ này trong cuộc sống.
Tham khảo: